Bạn biết gì về Nha đam?

12/12/2023

Nha đam là loại cây mang nhiều giá trị lợi ích về sức khỏe và làm đẹp trong cuộc sống bận rộn của chúng ta ngày nay.

Nguồn gốc xuất xứ của cây nha đam

Cây nha đam (còn có tên gọi khác là cây lô hội) có nguồn gốc từ Trung Cận Đông, có thân mọng nước giống với những loại xương rồng trên sa mạc, với tên khoa học là Aloe Vera thuộc họ Asphodelaceae. Ngoài công dụng làm cảnh và mang lại may mắn, nha đam còn được biết đến với nhiều công dụng hữu ích khác như dùng làm nguyên liệu trong chế biến thực phẩm, chữa bệnh, làm đẹp,…

Hiện nay, trên toàn cầu có khoảng 300 loại cây Nha Đam khác nhau và chỉ có 3 loại phổ biến nhất bao gồm:

  • Cây Nha Đam Việt Nam: là loại cây rất dễ trồng với hầu hết các loại đất, có lá nhỏ, bẹ mỏng, lá ít có gai, và màu xanh không có lớp phấn trắng ở dưới lá.
  • Cây Nha Đam Mỹ: là loại cây có kích thước lá lớn-dày hơn (khoảng 600-700g/lá) và tốc độ sinh trưởng nhanh. Đặc điểm phân biệt của giống này là bẹ lá có nhiều gai hơn. Lá của cây khi trưởng thành có màu xanh nhạt và phủ trên bề mặt một lớp phân trắng.
  • Cây Nha Đam Thái: là loại cây được trồng phổ biến để làm kinh tế vì có bẹ lá to và dày, thân ngắn, chịu hạn tốt và cho thu hoạch nhanh. Lá của giống này có màu xanh tươi và mặt trong lõm xuống từ cuống cho đến tận đỉnh lá.

Đặc điểm cây nha đam (lô hội)

  • Thân cây: có kích thước ngắn và nhỏ, màu sắc chủ yếu là nâu xám và có độ mềm. Thân cây lúc nhỏ khá mảnh mai và không dễ dàng nhìn thấy. Khi cây trưởng thành, thân sẽ dần trở nên cứng cáp hơn và bắt đầu hóa gỗ.
  • Lá cây: được mọc trực tiếp từ thân và không có cuống. Chiều dài của lá dao động từ 20 đến 60 cm, tùy thuộc vào loại cây và điều kiện trồng. Lá  có hình dạng bẹ hình lưỡi giáo, mặt trên hơi lõm xuống. Phiến lá nhẵn, có màu xanh non đến xanh đậm. Khi lá còn non, trên lá sẽ có những đốm trắng. Tuy nhiên, khi lá trưởng thành, các đốm này sẽ mất dần hoặc mờ đi. Mép lá của cây dày và có răng cưa nhỏ. Thân lá cũng rất dày và chứa nhiều nước, phần thịt lá bên trong có màu trong suốt và chứa dịch nhầy, đây cũng chính là phần tinh túy nhất của cây Nha Đam.
  • Hoa: Cây Nha Đam vẫn có hoa nhưng rất hiếm khi ra hoa. Hoa Nha Đam nở vào cuối Xuân và đầu Hè, mọc từ nách lá thành cụm dạng chùm có thể vươn dài đến 1m, mỗi bông dài từ 3 đến 4cm và có màu vàng hoặc đỏ rực.
  • Đặc điểm sinh trưởng: Aloe Vera có tốc độ sinh trưởng và phát triển nhanh, chỉ trong 3-4 năm có thể đạt được kích thước tối đa. Cây thích ánh sáng và cũng có khả năng chịu hạn tốt.

Công dụng tuyệt vời từ cây Nha Đam

Cây nha đam không chỉ được sử dụng làm mục đích cây cảnh, mà còn có tác dụng trong việc thanh lọc sức khỏe và nuôi dưỡng sắc đẹp từ bên trong.

Trong y học

Nha Đam được dùng để trị bỏng, làm dịu vết thương, trị bệnh dạ dày, các bệnh về khớp, ngăn ngừa tiểu đường và cao huyết áp. Ngoài ra, nó còn được dùng để hỗ trợ điều trị bệnh xơ gan cổ chướng, tăng cường hệ miễn dịch và thải độc. Dịch trong lá cây cũng có tác dụng sát khuẩn và gây tê.

Trong chế biến thực phẩm

Phần thịt trong lá cây có thể dùng để chế biến các món ăn tươi mát như chè, sữa chua hoặc làm topping cho các món trà sữa, trà chanh, nước ép,… Ngoài ra, nó còn được sử dụng làm nguyên liệu trong nhiều món ăn khác. Tuy nhiên, để tránh ngộ độc, khi sử dụng lá cây tươi, cần phải xử lý sạch lớp nhựa mủ màu vàng kế giữa lớp vỏ và lớp thạch bên trong bằng cách gọt sạch vỏ và rửa thật sạch với nước cho đến khi bớt nhớt trước khi chế biến.

Trong làm đẹp

Nha Đam là thành phần chính trong nhiều sản phẩm dưỡng da và trị mụn. Với độ pH gần giống với làn da, nó giúp làm cho làn da trở nên tươi tắn và mịn màng hơn.

Ngoài ra, cây Nha Đam còn được sử dụng làm thành phần chính trong nhiều sản phẩm khác như kem chống nắng, dầu gội đầu, dầu khử mùi hôi, xà phòng, kem cạo râu… và cả các sản phẩm trị nấm da, chàm và mụn nhọt.

Cách trồng và chăm sóc cây nha đam đúng cách

Cách trồng

Để nhân giống cây Nha Đam, bạn có thể sử dụng lá to và khỏe để trồng hoặc tách cây con từ cây mẹ. Cây có thể được trồng trong chậu cây, khay, bao xi măng, thùng xốp hoặc bất kỳ mảnh đất trống nào, tuy nhiên bạn cần đục lỗ dưới đáy để thoát nước và đường kính miệng khoảng 35-40cm, cao 40-45cm.

Đối với đất trồng, bạn nên chọn loại đất thoáng và không bị ngập úng. Nếu trồng trực tiếp trên đất, hãy chọn vùng đất cao ráo.

Nếu bạn trồng bằng lá, đặt ngang lá trên nền đất và vun đất che khoảng một nửa lá. Đặt chậu cây ở nơi có nhiều ánh sáng, tưới nước cho ẩm đất xung quanh cây. Nếu đất quá khô, hãy tưới thêm nước.

Đối với việc trồng cây con, hãy trồng theo rãnh với mật độ cây cách cây 40cm, hàng cách hàng 80cm. Cây Nha Đam giống nên để trong mát khoảng 2-3 ngày trước khi trồng để cây con mọc mầm và sống lâu hơn.

Bạn cũng có thể trồng loại cây này trong nước dưới dạng thủy sinh. Để làm điều này, bạn cần tách cây con có độ cao đạt chuẩn và rửa sạch đất. Sau đó, đặt cây vào lọ, bình thủy tinh và bổ sung dinh dưỡng dưới dạng dung dịch để cây phát triển tốt. Để đảm bảo cây không bị ngập thân chính, bạn cần thay nước một tuần một lần và đặt cây ở nơi có đủ ánh sáng.

Với các phương pháp trồng Nha Đam này, bạn có thể sử dụng cây để trang trí trong nhà mà không cần quá nhiều ánh sáng.

Cách chăm sóc

Ánh sáng là yếu tố quan trọng đối với việc chăm sóc nha đam. Nên đặt cây ở nơi có đủ ánh sáng dịu nhẹ và tránh ánh nắng gắt để tránh cháy lá cây.

Đối với nước, nha đam có thể chịu được khô hạn nhưng vẫn cần được tưới thường xuyên. Tuy nhiên, cần chờ đất khô hẳn trước khi tưới để tránh gây tổn thương cho cây. Nếu bị thiếu nước quá lâu, lá cây sẽ bị co và nhăn lại. Khi uống đủ nước, cây sẽ phục hồi. Tuy nhiên, nếu tình trạng thiếu nước kéo dài, nha đam sẽ vàng lá và có thể chết. Trong mùa mưa và lạnh, nên giảm số lần tưới để tránh cây bị úng.

Điều kiện nhiệt độ và độ ẩm cũng rất quan trọng đối với việc trồng nha đam. Nha đam phát triển tốt nhất trong điều kiện từ 13 đến 30 độ C và không chịu nổi sương giá.

Nha đam không yêu cầu đất phì nhiêu. Nếu muốn bón phân, bạn chỉ cần bón hỗn hợp phân bón cây trồng trong nhà một năm một lần vào mùa xuân.

Tags: , , ,